Posted on 26.06.2013 by nhacsitanxuan

Liệt mặt là miệng méo, mắt xếch, bệnh thường xảy ra đột ngột, như tối tắm nước lạnh rồi nằm ngay trước quạt hoặc trước cửa sổ, sáng ra nhìn vào gương thấy mình bị lệch mặt; hoặc đi dưới mưa một quãng đường quá xa, khi về đến nhà thấy mặt bị biến dạng lệch về một bên, mắt nhắm không kín, chảy nước mắt sống, ăn, uống rơi vãi, lưỡi không thè dài ra được…
Nguyên nhân chính gây ra liệt mặt là do lạnh mà Tây y gọi là bệnh “Liệt dây thần kinh VII ngoại biên do lạnh”, Đông y gọi là bệnh “khẩu nhãn oa tà”. Điều cần lưu ý là “bên méo là bên lành và bên không méo chính là bên bệnh” mà cả bệnh nhân lẫn thầy thuốc lắm lúc cũng lầm lẫn. Bệnh này điều trị bằng châm cứu kết hợp uống thuốc thang kết quả rất cao. Ngoài nguyên nhân do lạnh, liệt mặt còn có thể do bị chấn thương, nhiễm trùng vùng đầu mặt.
Công thức:
Khương hoạt 16g, xuyên khung 16g, phòng phong 12g, chỉ xác 12g, phục linh 12g, sài hồ 12g, tiền hồ 12g, đảng sâm 12g, cam thảo 8g, bạc hà 4g, độc hoạt 12g, kiết cánh 12g, gừng tươi 12g.
Cách sắc thuốc:
Lần một, đổ 3 bát nước sắc còn 7 phân.
Lần hai, đổ 2,5 bát nước sắc còn 5 phân.
Lần ba, đổ 2 bát nước sắc còn 5 phân.
Sắc nước nào, uống nước đó. Uống thuốc còn nóng trước bữa ăn một giờ.
Kiêng: Đậu đen, đậu xanh, rau muống.
Vị trí huyệt:
Địa thương: Ở mặt, từ mép ngang ra và từ giữa đồng tử thẳng xuống, chỗ điểm gặp nhau của hai đường.
Giáp xa: Ở vùng mặt má. Chỗ lõm phía trước và phía trên góc hàm trước một thốn, cũng là điểm gồ cao nhất khi cắn hàm răng lại.
Hạ quan: Ở trước bình tai, trước lồi của xương hàm dưới, chỗ lõm hình thành bởi cung má và vùng khuyết của xương hàm dưới.
Đồng tử liêu: Ở vùng mặt, phía ngoài khoé mắt ngoài ước chừng 0,5 thốn, chỗ lõm bờ ngoài xương hố mắt.
Liêm tuyền: Ở vùng cổ, trên sụn giáp, chỗ lõm bờ dưới xương móng.
Thông lí: Ở trên nếp cổ tay bên trụ 1 thốn, chỗ bờ bên quay của gân cơ gấp ngón tay.
Nhân trung: Ở điểm nối 1/3 trên với 2/3 dưới của rãnh dưới mũi.
Thừa tương: Ở chỗ lõm chính giữa rãnh cằm môi.
Hợp cốc: Ở mu bàn tay, giữa hai xương bàn tay thứ 1 và thứ 2, chỗ ngang điểm giữa của xương bàn tay thứ 2
Lương y, Võ sư NGUYỄN TẤN XUÂN
(Phó Chủ tịch Hội Đông y quận Gò Vấp,
TP Hồ Chí Minh)